Năm 2024 đánh dấu bước chuyển mình ấn tượng của ngành thép Việt Nam sau giai đoạn đầy thách thức. Theo số liệu từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), sản lượng tiêu thụ nội địa đạt 17 triệu tấn, tăng 18% so với cùng kỳ năm trước.

Sự phục hồi này chủ yếu nhờ vào sức bật từ ngành xây dựng dân dụng và các dự án hạ tầng trọng điểm. Đáng chú ý, hai phân khúc thép xây dựng và thép mạ kẽm nhúng nóng đã ghi nhận mức tăng trưởng nổi bật, trở thành động lực chính thúc đẩy toàn ngành.

Động lực tăng trưởng: Dự án nhà ở và hạ tầng

Tại Hà Nội và TP.HCM, nguồn cung nhà ở gia tăng mạnh mẽ, lần lượt tăng 40% và 45% trong năm 2024, đã kéo theo nhu cầu tiêu thụ thép xây dựng. Cùng với đó, các dự án trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam và sân bay Long Thành được đẩy nhanh tiến độ, tạo thêm dư địa tăng trưởng lớn cho ngành.

Dự báo từ Chứng khoán MBS cho thấy, sản lượng thép toàn ngành có thể đạt 21,8 triệu tấn vào năm 2025, tăng 10% so với năm 2024.

Áp lực giá và triển vọng thị trường

Trong năm 2024, giá thép xây dựng trung bình đạt 551 USD/tấn, giảm nhẹ 2% do sự cạnh tranh từ thép nhập khẩu Trung Quốc. Tuy nhiên, triển vọng từ năm 2025-2026 cho thấy giá thép có thể tăng 7-8%, nhờ vào nhu cầu tăng trưởng từ các dự án hạ tầng và giảm áp lực cạnh tranh từ thép nhập khẩu.

Đặc biệt, Bộ Công Thương đã khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm thép cuộn cán nóng (HRC) và thép mạ kẽm nhúng nóng (HDG) nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Ấn Độ. Nếu các biện pháp thuế được áp dụng thành công vào năm 2025, giá thép nội địa sẽ được cải thiện, giúp các doanh nghiệp trong nước tăng sức cạnh tranh.

Doanh nghiệp dẫn đầu: Hòa Phát, Hoa Sen và Nam Kim

Tập đoàn Hòa Phát (HPG) tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu trong mảng thép xây dựng với thị phần tăng từ 35% lên 38% trong năm 2024. Động lực chính đến từ sản lượng tăng trưởng ổn định và xuất khẩu sang thị trường ASEAN.

Trong lĩnh vực thép cuộn cán nóng, dự báo Hòa Phát sẽ đạt 25% thị phần vào năm 2025 khi nhà máy thép Dung Quất 2 đi vào hoạt động và các biện pháp thuế chống bán phá giá có hiệu lực.

Trong mảng tôn mạ, Hoa Sen (HSG) và Nam Kim (NKG) tiếp tục chiếm lĩnh thị trường nội địa, với tổng sản lượng bán ra dự kiến chiếm gần 40% trong năm 2025. Sự cải thiện về giá và chất lượng sản phẩm giúp các doanh nghiệp này giữ vững lợi thế cạnh tranh.

Tăng trưởng xuất khẩu: Cơ hội và thách thức

Xuất khẩu thép Việt Nam dự kiến tăng 8% trong năm 2025 nhờ nhu cầu gia tăng từ thị trường Châu Âu và ASEAN. Tuy nhiên, các rào cản thuế chống bán phá giá từ EU đối với thép cuộn cán nóng sẽ là thách thức lớn.

Hiệp hội Thép Châu Âu (Eurofer) dự báo nhu cầu tiêu thụ thép từ ngành xây dựng và ô tô sẽ tăng trưởng, tạo cơ hội mở rộng xuất khẩu nếu các doanh nghiệp Việt Nam vượt qua được các rào cản thương mại.

Triển vọng ngành và chính sách hỗ trợ

Về chi phí sản xuất, giá nguyên liệu chính như quặng sắt và than cốc được dự báo ổn định vào năm 2025. Giá than cốc giảm xuống còn 300 USD/tấn, giảm 7% so với năm trước, hỗ trợ cải thiện biên lợi nhuận gộp toàn ngành, dự kiến đạt 14% (tăng 1% so với năm 2024).

Các chính sách hỗ trợ như thuế chống bán phá giá sẽ tạo lợi thế lớn cho các doanh nghiệp thép nội địa, giúp tăng sức cạnh tranh với sản phẩm nhập khẩu và thúc đẩy sự phục hồi bền vững.

Năm 2025 được kỳ vọng sẽ là giai đoạn quan trọng để ngành thép Việt Nam củng cố vị thế, tận dụng tối đa cơ hội từ đầu tư công, tăng trưởng xuất khẩu và các chính sách hỗ trợ. Với sự kết hợp giữa tăng trưởng sản lượng, cải thiện giá bán và chi phí sản xuất ổn định, ngành thép Việt Nam đang bước vào một chu kỳ phát triển mới đầy tiềm năng.

Đọc thêm:

Hàng hóa phái sinh là gì? Tìm hiểu cách đầu tư hàng hóa sinh lời