Ngày 26/12, Tổng thống Panama Jose Raul Mulino tuyên bố mạnh mẽ rằng kênh đào Panama thuộc quyền kiểm soát hoàn toàn của người dân Panama. Ông nhấn mạnh: "Kênh đào có được nhờ xương máu, mồ hôi và nước mắt của người dân Panama. Chúng tôi không có ý định mở bất kỳ cuộc đối thoại nào về quyền kiểm soát kênh đào. Không có gì để thảo luận với bất cứ ai về vấn đề này."

Vai trò chiến lược của kênh đào Panama

Kênh đào Panama, dài 82 km, là tuyến đường thủy quan trọng nối liền Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, rút ngắn đáng kể hành trình giữa hai đại dương. Tuyến đường này giúp tàu thuyền tránh phải đi qua tuyến biển quanh cực Nam Nam Mỹ, vốn dài hơn và nguy hiểm hơn.

Được xây dựng bởi Mỹ và hoàn thành năm 1914, kênh đào này đã được chuyển giao toàn bộ quyền quản lý cho Panama vào ngày 31/12/1999, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử chủ quyền của quốc gia này. Hiện tại, khoảng 5% lưu lượng hàng hải toàn cầu đi qua kênh đào Panama. Mỹ là quốc gia sử dụng kênh đào nhiều nhất với 74% tổng số tàu thuyền, theo sau là Trung Quốc với 21%.

Phản hồi trước phát biểu của Donald Trump

Tuyên bố của Tổng thống Mulino được đưa ra trong bối cảnh ông Donald Trump, Tổng thống đắc cử Mỹ, đã gây xôn xao khi tuyên bố hôm 21/12 rằng Mỹ cần "giành lại quyền kiểm soát" kênh đào Panama. Ông Trump cũng chỉ trích các khoản phí mà ông gọi là "không hợp lý" đối với tàu thuyền Mỹ sử dụng tuyến đường thủy này, đồng thời ngụ ý rằng Trung Quốc đang có ảnh hưởng gia tăng tại đây.

Đáp lại, Tổng thống Mulino khẳng định: "Phí sử dụng kênh đào không được đặt ra theo ý muốn cá nhân của tổng thống hay người quản lý, mà dựa trên quy trình công khai và minh bạch đã được thiết lập từ lâu." Ông cũng bác bỏ hoàn toàn khả năng giảm phí cho tàu thuyền Mỹ và phủ nhận mọi sự can thiệp từ Trung Quốc: "Hoàn toàn không có sự tham gia nào của Trung Quốc vào bất kỳ vấn đề gì liên quan đến kênh đào Panama."

Phản ứng của người dân Panama

Phát biểu của ông Trump đã làm dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ từ người dân Panama. Hôm 24/12, hàng trăm người đã tập trung bên ngoài Đại sứ quán Mỹ tại Panama để bày tỏ sự giận dữ. Những người biểu tình khẳng định quyền kiểm soát kênh đào là biểu tượng thiêng liêng của độc lập và chủ quyền quốc gia.

Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc vào năm 2017, Panama đã trở thành tâm điểm chú ý của các cường quốc lớn. Quyết định này, cùng với việc cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan (Trung Quốc), từng bị chính quyền Mỹ dưới thời ông Trump chỉ trích dữ dội. Tuy nhiên, Panama luôn giữ vững lập trường bảo vệ quyền lợi quốc gia, đặc biệt đối với kênh đào Panama, vốn được xem là tài sản chiến lược mang tính sống còn.

Ý nghĩa lịch sử và tương lai của kênh đào Panama

Kênh đào Panama không chỉ là một tuyến đường thủy quan trọng mà còn là biểu tượng của sự đấu tranh vì độc lập và tự chủ của người dân Panama. Việc Mỹ chuyển giao quyền kiểm soát kênh đào vào cuối thế kỷ 20 đã đánh dấu sự khép lại của một chương lịch sử dài đầy tranh cãi.

Hiện nay, vai trò chiến lược của kênh đào trong giao thương toàn cầu tiếp tục khẳng định vị trí quan trọng của Panama trên bản đồ kinh tế thế giới. Dù đối mặt với áp lực từ các cường quốc lớn, Panama vẫn kiên định với chính sách bảo vệ lợi ích quốc gia, đồng thời quản lý tuyến đường thủy này một cách minh bạch và hiệu quả.

Lời khẳng định của Tổng thống Mulino là thông điệp rõ ràng rằng Panama không chỉ sở hữu kênh đào về mặt pháp lý mà còn bảo vệ nó như một phần không thể tách rời của lịch sử và tương lai đất nước.

Đọc thêm:

Hàng hóa phái sinh là gì? Tìm hiểu cách đầu tư hàng hóa sinh lời