Tại cuộc họp cuối cùng trong năm 2024, Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga đã gây bất ngờ khi quyết định giữ nguyên lãi suất chiết khấu, bất chấp tình trạng lạm phát vẫn đang gia tăng. Quyết định này đã làm dấy lên sự bối rối và tranh cãi từ giới phân tích, bởi tỷ lệ lạm phát cơ bản hiện tại đã chạm mức 21% - một con số đáng báo động đối với nền kinh tế Nga.
Lạm phát cao và nguy cơ suy thoái
Tình trạng lạm phát vượt tầm kiểm soát đang gây áp lực nặng nề lên nền kinh tế Nga. Theo nhiều chuyên gia, lạm phát tăng cao không chỉ làm suy yếu sức mua của người dân mà còn tạo nguy cơ đẩy nền kinh tế vào suy thoái trong năm tới.
Trong bối cảnh này, giới phân tích đặt câu hỏi về tính hiệu quả của các biện pháp thắt chặt chính sách tiền tệ mà Ngân hàng Trung ương Nga đã thực hiện trong thời gian qua. Tại sao những nỗ lực này không mang lại kết quả rõ ràng, và điều gì đang cản trở khả năng kiểm soát lạm phát của Moskva?
Phân tích từ chuyên gia: Vòng luẩn quẩn kinh tế
Ông Vladimir Rozhankovsky, chuyên gia hàng đầu từ Trung tâm Tài chính Quốc tế, đã đưa ra nhận định rằng việc tăng lãi suất trong thời gian qua chủ yếu nhằm củng cố sức hấp dẫn của đồng rúp so với các ngoại tệ khác, đặc biệt là đồng đô la Mỹ. Mục tiêu của chiến lược này là thu hút dòng vốn đầu tư từ nước ngoài, tạo thêm động lực cho nền kinh tế.
Tuy nhiên, Rozhankovsky chỉ ra rằng nước Nga hiện đang ở trong tình trạng "cô lập kinh tế" do các biện pháp trừng phạt quốc tế. Đồng rúp hoạt động trong một hệ thống tài chính khép kín, khiến các biện pháp tăng cường dòng vốn từ bên ngoài trở nên không khả thi.
Hệ quả là nguồn cung tiền chủ yếu đến từ chi tiêu nội địa, dẫn đến việc kích thích lạm phát thay vì kiềm chế. Một phần lớn tiền gửi lại chảy vào ngân hàng, không được sử dụng để phát triển các lĩnh vực kinh tế thực như sản xuất hay thị trường chứng khoán.
Vòng lặp lạm phát: Khó khăn từ lãi suất cao
Nga đang đối mặt với một vòng lặp lạm phát nguy hiểm: khi lãi suất tiền gửi cao, nguồn cung tiền tăng mạnh, nhưng khả năng mở rộng sản xuất lại bị hạn chế do các khoản vay trở nên "đắt đỏ". Việc không thể tăng nguồn cung hàng hóa đủ để đáp ứng nhu cầu đã đẩy giá cả lên cao, từ đó làm lạm phát thêm trầm trọng.
Đây là một bài toán khó mà Moskva phải giải quyết nếu muốn tránh khỏi vòng luẩn quẩn này. Sự kết hợp giữa chính sách tiền tệ và các biện pháp kích thích kinh tế khác cần được điều chỉnh để đảm bảo nguồn vốn được phân bổ hiệu quả hơn, hướng tới các lĩnh vực sản xuất và tiêu dùng thực sự.
Đọc thêm:
Hàng hóa phái sinh là gì? Tìm hiểu cách đầu tư hàng hóa sinh lời