Truyền thông Mỹ cho biết Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã ra lệnh cho Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đóng quân tại đỉnh Hermon, một cao điểm chiến lược ở miền nam Syria, ít nhất đến cuối năm 2025. Động thái này được cho là nhằm duy trì kiểm soát khu vực đến khi tình hình chính trị và an ninh ở Syria ổn định trở lại.
Quyết định chiến lược của Israel
Theo CNN ngày 19/12, thông tin từ nguồn giấu tên cho biết ông Netanyahu đang theo dõi sát sao thái độ của giới lãnh đạo mới tại Syria trong việc tuân thủ thỏa thuận rút quân được ký năm 1974 giữa hai nước. Thỏa thuận này đã thiết lập một vùng đệm phi quân sự ở Cao nguyên Golan, nơi đỉnh Hermon nằm trong khu vực này.
Trước đó, đỉnh Hermon đã được phi quân sự hóa và đặt dưới sự kiểm soát của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc. Tuy nhiên, Israel chiếm lĩnh khu vực này sau khi chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị lật đổ vào đầu tháng.
Mặc dù ban đầu chính quyền Israel tuyên bố việc đóng quân chỉ mang tính tạm thời, ông Netanyahu sau đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát khu vực này vì lý do an ninh. Ông khẳng định Israel sẽ không để các nhóm vũ trang Syria đe dọa lãnh thổ nước mình.
Tầm quan trọng chiến lược của đỉnh Hermon
Đỉnh Hermon, cao điểm cao nhất ở Syria, có giá trị chiến lược lớn nhờ tầm nhìn bao quát Lebanon, Israel và Syria. Với khoảng cách chỉ hơn 35 km từ thủ đô Damascus, vị trí này cho phép quân đội Israel đặt thành phố này trong tầm bắn pháo.
Cùng với việc kiểm soát đỉnh Hermon, chính phủ Israel gần đây đã thông qua kế hoạch do Thủ tướng Netanyahu đề xuất về việc mở rộng các khu định cư ở Cao nguyên Golan. Tel Aviv đặt mục tiêu tăng gấp đôi dân số tại khu vực này, bất chấp sự phản đối từ cộng đồng quốc tế.
Những phản ứng trong và ngoài khu vực
Theo tổ chức Tiếng nói của Thủ đô, một nhóm hoạt động tại Syria, Israel không dừng lại ở việc kiểm soát đỉnh Hermon mà tiếp tục tiến sâu hơn vào lãnh thổ Syria, đến làng Beqaasem cách Damascus khoảng 25 km.
Ahmed al-Sharaa, thủ lĩnh nhóm vũ trang Hayat Tahrir al-Sham (HTS) đứng đầu phe đối lập tại Syria, cáo buộc Israel vượt qua "ranh giới giao tranh" với các hành động quân sự gần đây. Một số quốc gia Arab cũng chỉ trích Israel đang lợi dụng tình trạng bất ổn tại Syria để mở rộng quyền kiểm soát lãnh thổ.
Bối cảnh lịch sử và luật pháp quốc tế
Israel hiện kiểm soát khoảng hai phần ba diện tích Cao nguyên Golan sau cuộc chiến năm 1967 với các nước Arab. Đến năm 1981, Tel Aviv thông qua luật sáp nhập khu vực này vào lãnh thổ, bất chấp sự phản đối từ Liên Hợp Quốc, cơ quan vẫn coi Golan là một phần của Syria và nhiều lần yêu cầu Israel rút quân.
Trong bối cảnh hiện tại, Israel dường như đang tận dụng tình trạng bất ổn ở Syria để củng cố vị thế tại khu vực này. Với quyết định kéo dài sự hiện diện quân sự tại đỉnh Hermon, Tel Aviv tiếp tục khẳng định quan điểm cứng rắn về an ninh, bất chấp những thách thức và chỉ trích quốc tế.
Đọc thêm:
Hàng hóa phái sinh là gì? Tìm hiểu cách đầu tư hàng hóa sinh lời