Sau nhiều năm kỳ vọng, ý tưởng về một đồng tiền chung của khối BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi) dường như đang rơi vào tình trạng bế tắc. Dù đã có nhiều cuộc thảo luận và các quốc gia như Trung Quốc, Nga tỏ rõ quyết tâm trong việc phi USD hóa, nội bộ khối lại xuất hiện những tín hiệu bất đồng, khiến kế hoạch này trở nên mờ nhạt.
Trong bối cảnh Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga vào năm 2022, ý tưởng về một đồng tiền chung nổi lên như một giải pháp để giảm sự phụ thuộc vào đồng USD. Các quốc gia thành viên, đặc biệt là Trung Quốc và Nga, đã thúc đẩy việc sử dụng đồng nội tệ trong giao dịch thương mại quốc tế. Cách làm này không chỉ giúp họ tránh rủi ro từ các biện pháp trừng phạt mà còn mang lại cơ hội nâng cao vị thế kinh tế trên trường quốc tế.
Ông Marcos Caramuru, cựu Đại sứ Brazil tại Trung Quốc, từng nhận định rằng giao dịch bằng nội tệ mang lại lợi ích to lớn, bao gồm việc cân bằng rủi ro cho doanh nghiệp và tăng cơ hội đầu tư. Tương tự, chuyên gia Mark Tinker từ ToscaFund Hồng Kông cũng cho rằng giảm phụ thuộc vào USD sẽ giúp các quốc gia nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, những kỳ vọng này không đủ để biến đồng tiền BRICS thành hiện thực. Theo Ngân hàng Standard Chartered, ý tưởng này hiện tại chỉ là một "giấc mơ xa vời". Thực tế, USD vẫn duy trì vai trò thống trị với tỷ trọng 58% trong tổng dự trữ ngoại hối toàn cầu, mức gần như không thay đổi trong nhiều năm.
Ông Eric Robertsen, Chiến lược gia trưởng tại Standard Chartered, cho biết đồng USD tiếp tục là yếu tố trung tâm trong các giao dịch thương mại toàn cầu, khiến việc thay thế nó trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Đồng Nhân dân tệ – đồng tiền được kỳ vọng nhiều nhất – cũng chưa đủ sức cạnh tranh với USD. Với tỷ lệ chỉ chiếm 2,5% trong dự trữ ngoại hối toàn cầu và những hạn chế về tài khoản vãng lai từ chính sách của Trung Quốc, đồng Nhân dân tệ vẫn còn một chặng đường dài để đạt đến vị trí thay thế USD.
Điều đáng chú ý hơn là các bất đồng ngay trong nội bộ BRICS. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ấn Độ, ông Shaktikanta Das, khẳng định khối chưa đưa ra quyết định nào về việc tạo đồng tiền chung. Thậm chí, Ấn Độ không ủng hộ ý tưởng phi USD hóa. Bộ trưởng Quan hệ Hợp tác Quốc tế Nam Phi, Naledi Pandor, cũng nhấn mạnh rằng không có kế hoạch tạo ra đồng tiền BRICS mới. Thay vào đó, các cuộc thảo luận hiện tại chỉ tập trung vào việc sử dụng tiền tệ quốc gia trong giao dịch thương mại.
Những tuyên bố này đã giáng một đòn mạnh vào tham vọng của những người ủng hộ phi USD hóa. Mặc dù ý tưởng đồng tiền BRICS mang lại nhiều kỳ vọng, nhưng trong ngắn hạn, đồng USD vẫn giữ vững vị thế là đồng tiền dự trữ toàn cầu. Với sự ổn định và vai trò không thể thay thế trong thương mại quốc tế, "ngai vàng" của USD dường như vẫn chưa có đối thủ xứng tầm.
Đọc thêm:
Nến Shooting Star là gì? Cách sử dụng nến Shooting Star hiệu quả nhất
Hàng hóa phái sinh là gì? Tìm hiểu cách đầu tư hàng hóa sinh lời